Luật Quản lý thuế không khống chế thời gian hồi tố nên bất cứ lúc nào về sau này, ngành thuế phát hiện có gian lận thì người nộp thuế có hành vi gian lận vẫn bị xử lý theo quy định của luật

Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) được chính thức áp dụng từ tháng 7-2009. Nhiều cơ quan, doanh nghiệp (DN) đang “cộng sổ” và áp dụng giảm trừ gia cảnh để tính thuế TNCN của người lao động. Những thắc mắc xung quanh việc giảm trừ gia cảnh, điều kiện khấu trừ thuế phát sinh.

Được đăng ký trước, bổ sung sau

Hiện TPHCM vẫn còn khá nhiều người chưa được cấp mã số thuế (MST) và chưa thực hiện đăng ký người phụ thuộc để được giảm trừ gia cảnh. Nhiều người dân chưa được cấp MST và chưa đăng ký giảm trừ gia cảnh lo lắng không biết liệu có được tính giảm trừ gia cảnh khi tính thuế TNCN hay không.

Trả lời thắc mắc này, các chuyên gia về thuế cho biết: Mới đây, Tổng cục Thuế đã cho phép lùi thời hạn đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc đến ngày 31-12-2009. Người nộp thuế có thể đăng ký người phụ thuộc trước rồi bổ sung hồ sơ chứng minh phụ thuộc sau (từ nay đến hết năm 2009).

Cơ quan chi trả sẽ căn cứ vào tờ khai đăng ký người phụ thuộc để tính giảm trừ gia cảnh. Bà Trần Thị Lệ Nga, Trưởng Phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế - Cục Thuế TPHCM, giải thích: Theo quy định, người chưa có MST nhưng đã đăng ký giảm trừ gia cảnh thì vẫn được tính giảm trừ gia cảnh. Trường hợp cá nhân nộp thuế chưa kê khai người phụ thuộc thì chỉ được giảm trừ 4 triệu đồng/tháng cho bản thân nhưng chưa được giảm trừ cho người phụ thuộc.

Từ nay đến cuối năm 2009, cá nhân nộp thuế đăng ký người phụ thuộc lúc nào thì sẽ được tạm khấu trừ từ lúc đó, khi quyết toán thuế nếu có hồ sơ chứng minh người phụ thuộc từ đầu năm thì sẽ được tính giảm trừ cho cả năm. Chẳng hạn, đầu tháng 8, ông A. đăng ký người phụ thuộc thì sẽ được tạm khấu trừ cho người phụ thuộc đó từ tháng 8.

Khi quyết toán thuế cuối năm, ông A. chứng minh được đó là người phụ thuộc của ông A. từ đầu năm (ví dụ người phụ thuộc là con nhỏ sinh trước năm 2009, cha mẹ già...) thì sẽ được tính giảm trừ cho cả năm.

Tự khai, tự chịu trách nhiệm

Để thuận tiện cho người nộp thuế, Thông tư 62/2009/TT-BTC về sửa đổi, bổ sung việc thi hành một số điều tại Luật Thuế TNCN cho phép cá nhân được tự kê khai người phụ thuộc và chịu trách nhiệm về nội dung kê khai đó (không cần cơ quan Nhà nước xác nhận).

Đối với người lao động làm việc trong các tổ chức kinh tế, cơ quan hành chính sự nghiệp có bố, mẹ, vợ (hoặc chồng), con và những người khác thuộc đối tượng được tính là người phụ thuộc (đã khai rõ trong lý lịch) thì hồ sơ chứng minh người phụ thuộc chỉ cần tờ khai đăng ký người phụ thuộc, có xác nhận của thủ trưởng đơn vị về các nội dung: họ tên người phụ thuộc, năm sinh và quan hệ với đối tượng nộp thuế, không cần bản sao chứng minh nhân dân, hộ khẩu hay giấy tờ nào khác.

Ông Nguyễn Huy Trường, Trưởng Ban Thuế TNCN- Tổng cục Thuế, nhấn mạnh: Vì người nộp thuế tự khai, tự chịu trách nhiệm nên cơ quan thuế có quyền hậu kiểm khi cần thiết. Trường hợp cá nhân nộp thuế gian lận khi kê khai người phụ thuộc nhằm trốn thuế, người đó sẽ bị xử lý theo quy định của Luật Quản lý thuế (phạt từ 1 đến 3 lần số tiền thuế gian lận). Luật Quản lý thuế không khống chế thời gian hồi tố nên nếu 10-20 năm nữa ngành thuế tập hợp dữ liệu, phát hiện có gian lận thì vẫn xử lý nghiêm khắc.

Giấy chứng nhận tạm thu không có giá trị pháp lý

Trao đổi với phóng viên Báo NLĐ, nhiều DN khá bức xúc về thủ tục khấu trừ thuế đối với các khoản chi trả như hoa hồng, nhuận bút, môi giới, thù lao... Chị Ngọc Thảo, nhân viên kế toán của một công ty truyền thông, phản ánh: Theo hướng dẫn thực hiện Luật Thuế TNCN, cơ quan chi trả tiền công, tiền thù lao... cho cá nhân không có hợp đồng lao động, nếu số tiền trả từ 500.000 đồng trở lên/lần thì khấu trừ thuế 10% và phải cấp chứng từ khấu trừ thuế cho người nộp. Ngành thuế cũng yêu cầu người lao động giữ lại các chứng từ này để cuối năm quyết toán với cơ quan thuế (nếu cộng tất cả thu nhập từ các nguồn lại chưa đến mức chịu thuế thì được hoàn lại). Phòng Ấn chỉ - Cục Thuế TPHCM có trách nhiệm cung cấp chứng từ khấu trừ thuế cho cơ quan chi trả để cấp cho người nộp thuế.

Thế nhưng, từ đầu tháng 7 đến nay, chị Thảo nhiều lần đến Phòng Ấn chỉ “xin” chứng từ này vẫn không được cấp.

Hiện nhiều DN không có chứng từ khấu trừ thuế để cấp cho người nộp thuế mà chỉ cấp giấy chứng nhận tạm thu 10% trên khoản thu nhập được chi trả. Ông Trần Đình Cử, Phó Cục trưởng Cục Thuế TPHCM, cho biết: Giấy chứng nhận tạm thu không có giá trị pháp lý để làm cơ sở quyết toán thuế. Cục Thuế TPHCM sẽ chấn chỉnh hoạt động cấp chứng từ khấu trừ thuế để bảo đảm quyền lợi cho người nộp thuế.

(Theo NLDO)